"Reizen zonder John"

Altijd al was Amerika een 'geheime liefde' voor Geert Mak. Bijna ieder jaar reisde hij er rond, als journalist en zomaar, als toeschouwer en luisteraar. Het land hield hem een spiegel voor waarin hij Europa en Nederland telkens weer met nieuwe ogen kon bekijken. Nu richt hij zijn blik, eindelijk, op Amerika zelf. In Reizen zonder John volgt Mak het spoor van de legendarische schrijver John Steinbeck, die in het najaar van 1960 met zijn poedel Charley een ontdekkingsreis maakte dwars door het toenmalige Amerika. Zijn tocht beschreef hij in de klassieker Reizen met Charley. 

Precies vijftig jaar later vertrok Geert Mak vanaf het oude huis van Steinbeck. Het was het begin van een inspectietocht in het voetspoor van Charley en John, maar nu met de ogen van 2010. Wat is de afgelopen halve eeuw in de Amerikaanse steden en dorpen veranderd? Waar is Main Street USA gebleven? Welke dromen joegen de Amerikanen al die eeuwen na? Wat is ervan terechtgekomen? Wat rest er nog van het Beloofde Land waartegen ooit de hele wereld opkeek? En wat bindt Amerika en Europa nog in de eenentwintigste eeuw?

Allereerst is Maks boek zo een reisreportage, met tal van verwijzingen naar Steinbecks relaas, waarvan Mak echter geleidelijk de half-fictieve aard herkent. Vervolgens is 'Reizen zonder John' een zoektocht naar hoe grondig landschap, economie en mentaliteit van de VS in die vijftig jaren zijn veranderd. Met zijn sociologische blik beschrijft Mak onder meer de opkomst van de suburbs, de leegloop der stadscentra, de bijna-ondergang van 'small town Amerika'. Elke halteplaats geeft aanleiding tot historische uitweidingen, zoals over oorlogen, rasverhoudingen en presidenten. De lezer krijgt ook een goed idee van de verwaarloosde infrastructuur, product van een verarmde publieke sector.